.NET Core: Tarihçesi, Amacı ve Sürüm Özellikleri

.NET Core’un Ortaya Çıkışı

Microsoft, yıllardır yazılım geliştirme dünyasında önemli bir yere sahip olan .NET Framework’ü geliştirmişti. Ancak, yazılımcılar artık daha fazla platform bağımsızlığı ve yüksek performans talep ediyordu. Farklı işletim sistemlerinde çalışan, modern uygulamalar geliştirmek isteyenlerin ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla Microsoft, 2016 yılında .NET Core'u tanıttı.

.NET Core, hem açık kaynaklı bir yapı olması hem de Windows, macOS ve Linux gibi platformlarda çalışabilmesi nedeniyle yazılımcılar için oldukça çekici hale geldi. Microsoft, .NET Core’u geliştirirken şu amaçları ön plana koydu:

• Platform bağımsızlığı sağlamak: Windows’a sıkışıp kalmadan, Linux ve macOS gibi diğer platformlarda da uygulamalar geliştirme imkanı sunmak.
• Yüksek performans sağlamak: Daha hızlı ve daha az kaynak tüketen bir framework oluşturmak.
• Mikroservis mimarisi için uygun bir yapı sunmak: Modern bulut tabanlı ve mikroservis odaklı uygulamalar geliştirmek için ideal bir ortam sağlamak.
• Açık kaynak topluluğunu desteklemek: .NET Core’un kaynak kodu GitHub’da açık bir şekilde yayımlandı ve topluluğun katkılarına açık hale getirildi.

.NET Core, her yeni sürümde geliştiricilere daha fazla esneklik, performans artışı ve yeni özellikler sunarak gelişmeye devam etti.

.NET Core Sürümleri ve Öne Çıkan Özellikleri

1. .NET Core 1.0 (2016)

.NET Core’un ilk sürümü, platform bağımsız bir framework olarak duyuruldu. Windows, macOS ve Linux platformlarını desteklemesi, geliştiriciler için büyük bir yenilikti. Komut satırı üzerinden geliştirme yapılmasına olanak tanıyan CLI (Command Line Interface) ile hafif bir geliştirme ortamı sundu. ASP.NET Core framework’ü de bu sürümde tanıtıldı ve web uygulamaları ile API’ler geliştirmek mümkün hale geldi.

2. .NET Core 2.0 (2017)

.NET Core 2.0 ile .NET Standard 2.0 desteği getirildi. Bu, .NET Framework, .NET Core ve Xamarin arasında ortak bir API seti oluşturarak farklı platformlarda aynı kodu paylaşmayı kolaylaştırdı. Ayrıca, .NET Framework’ten daha fazla API taşınarak, eski projelerin .NET Core’a geçişi daha kolay hale geldi. Razor Pages tanıtıldı, bu da sayfa tabanlı uygulamaların geliştirilmesini hızlandırdı.

3. .NET Core 3.0 (2019)

.NET Core 3.0, büyük bir yenilikle masaüstü uygulamaları geliştirme desteği sundu. Bu sürümle birlikte Windows Forms ve WPF (Windows Presentation Foundation) desteği eklendi. Ayrıca, Blazor framework’ü ile tarayıcı üzerinde C# kodu çalıştırmak mümkün hale geldi. Performans iyileştirmeleri ve bellek yönetimi optimizasyonları da bu sürümde öne çıktı.

4. .NET Core 3.1 (2019 - LTS)

Bu sürüm, Uzun Vadeli Destek (LTS) sağlayan kararlı bir sürüm olarak tanıtıldı. C# 8.0 desteği ile gelen yeni dil özellikleri, özellikle nullable referans tipleri ve async streams gibi özellikler yazılım geliştirme deneyimini iyileştirdi.

5. .NET 5.0 (2020)

.NET Core ismi bu sürümle birlikte sona erdi ve sadece .NET olarak anılmaya başlandı. Bu adım, .NET Framework ve .NET Core arasındaki ayrımı kaldırarak tek bir platformda birleşme anlamına geliyordu. C# 9.0 desteği, rekorlar, daha kısa ve sadeleştirilmiş kod blokları gibi yeniliklerle geldi. Performans odaklı geliştirmelerle birlikte tek dosya yayınlama desteği gibi kullanışlı özellikler eklendi.

6. .NET 6.0 (2021 - LTS)

.NET 6.0, yine bir LTS sürümü olarak çıkartıldı. Minimal API'ler, web uygulamaları geliştirmeyi daha kolay hale getirdi. Blazor ile hem web hem de masaüstü uygulamaları geliştirme imkanı genişledi. Ayrıca, Hot Reload özelliği sayesinde, kod değişikliklerinin anında uygulanması sağlandı. Bu sürümde macOS ve Linux platformlarında geliştirme deneyimi iyileştirildi.

7. .NET 7.0 (2022)

.NET 7.0, bulut ve mikroservis odaklı uygulamalar için geliştirilmiş performans iyileştirmeleri sundu. C# 10.0 dil desteği, yazılımcılara daha verimli çalışma olanağı sağladı. Ayrıca, bulut tabanlı ve büyük ölçekli projelerde kaynak tüketimini optimize eden yeni araçlar tanıtıldı.

8. .NET 8.0 (2023)

.NET 8.0 sürümü, özellikle bulut ve web uygulamaları için performans artırıcı iyileştirmeler sundu. Blazor ve WebAssembly ile daha interaktif web uygulamaları geliştirmek kolaylaştı. C# 11.0 desteğiyle yeni dil özellikleri, özellikle paralel programlama ve async işlemlerde optimizasyonlar sağladı.

9. .NET 9.0 (2024)

.NET 9.0, özellikle mikroservis tabanlı uygulamalar için geliştirilmiş özelliklerle dikkat çekiyor. Blazor Unite, hem client-side hem de server-side uygulamaların birleşik bir yapı üzerinde çalışmasına olanak tanıdı. C# 12.0 ile asenkron programlama ve bellek optimizasyonları sağlandı. Ayrıca, Native AOT (Ahead-of-Time Compilation) teknolojisi sayesinde uygulamaların çok daha hızlı çalışması mümkün hale geldi.

Sonuç

.NET Core, her yeni sürümde geliştiricilere daha fazla esneklik, performans ve platform bağımsızlığı sunmayı hedefleyerek gelişti. Bugün .NET ekosistemi, masaüstü, web, bulut ve mobil uygulamalardan yapay zeka ve makine öğrenimi çözümlerine kadar geniş bir yelpazede kullanılıyor. Her sürüm, modern yazılım dünyasının ihtiyaçlarına yönelik yeni çözümler sunarken, geliştiricilere verimli ve etkili bir geliştirme ortamı sunmaya devam ediyor.